Budowa włosa – skład chemiczny, przekrój i fazy wzrostu włosa

Rozpoczynając serię postów o włosach i ich pielęgnacji nie można pominąć najważniejszego, czyli jak wygląda włos, jak jest zbudowany, z jakich elementów.

Poznanie budowy i składu włosa może być pomocne w zrozumieniu istoty pielęgnacji, oraz może pomóc w ułożeniu prawidłowego planu pielęgnacyjnego.

Włosy na ciele człowieka znajdują się niemalże na każdym obszarze, za wyjątkiem podeszw stóp, wnętrza dłoni oraz pod zagięciami stawów. Włos to zrogowaciały element naszego ciała. Pod kątem chemicznym składa się z Protein w aż 80% (białka), poza tym znajdują się w składzie także woda, pigmenty włosa, nieco tłuszczy i minerałów. Proteiny, z których powstaje włos, a które tworzą keratynę włosa są produkowane przez komórki naskórka – keratynocyty. Białka składają się z aminokwasów, a najważniejszym aminokwasem keratyny włosa jest cysteina. Ciekawostką jest fakt, że cysteina w budowie chemicznej ma grupę tiolową, która odpowiedzialna jest za tworzenie mostków siarczkowych, których ilość, a także ułożenie wpływa na to jaki kształt ma nasz włos, czy jest prosty, kręcony czy pofalowany.

Około 3% składu naszego włosa stanowi pigment, który określamy jako melaninę. Powstaje ona w macierzy włosa z komórek nazywanych melanocytami. Melanina ma dwie odmiany – eumelaninę, która nadaje odcień czarno-brązowy oraz feomelaninę, która nadaje odcień czerwony. Jak łatwo moża się domyślić – eumelanina daje brązowe włosy bądź czarne, najwyższa koncentracja daje włosy rude, zaś włosy blond charakteryzują się bardzo nielicznymi skupiskami melaniny. Natomiast, kiedy dochodzi do ograniczenia aktywności komórek wytwarzających melaninę po której przychodzi zanik jej aktywności – we włosie zaczyna brakować melaniny , czego skutkiem jest siwienie włosa.

Wyróżniamy też 3 rodzaje włosów – włosy pierwotne, te które wypadają maksymalnie do miesiąca po urodzeniu, kolejne włosy to owłosienie wtórne, które zanika w okolicach osiągnięcia dojrzałości płciowe, wtedy też pojawia się włos ostateczny.

Włos to nie tylko to, co widzimy gołym okiem, którą to część włosa nazywamy jego łodygą. Najważniejsza część włosa jednak tkwi pod skórą, tam znajduje się jego korzeń.

Źródło zdjęcia: https://www.freepik.com/vectors/infographics

 

Włos bardzo ogólnie możemy podzielić na:

– Korzeń włosa – część żywą, z której włos wyrasta, która tkwi w skórze i której nie widzimy.

– Łodyga włosa, martwa część włosa, która wystaje ponad powierzchnię skóry, to ta część włosa którą widzimy.

Korzeń włosa tkwi w mieszku włosowym (wąski kanał z którego wyrasta włos). Korzeń u dołu ulega rozszerzeniu, zaokrągleniu, ten kształt przypomina kulę – cebulę, stąd dolną część korzenia określa się mianem cebulki włosa.

Dolna część włosa, w której znajduje się cebulka określa się jako opuszkę włosa. Opuszka mieści się nad brodawką włosa i to od wielkości brodawki zależy wielkość cebulki włosa, a więc i ostateczna grubość naszego włosa. Do brodawki przylegają liczne naczynia krwionośne oraz włókna nerwowe, znajdujące się w skórze właściwej. Nad brodawką zaś mieści się wiele komórek macierzy włosa, które pobierają składniki odżywcze ze znajdujących się przy macierzy naczyń krwionośnych. To z macierzy, jej komórek powstają nowe, kolejne komórki włosa, stąd kluczowe jest odpowiednie odżywienie jego obszaru włosa. Odpowiednie odżywienie i dotlenienie powoduje przyspieszenie procesu podziału komórkowego (namnażania się komórek), który to proces odpowiada za porost włosa. Im lesze odżywienie i dotlenienie, tym szybsze podziały, tym szybciej włos będzie nam rosną. Uszkodzenie lub zniszczenie brodawki włosa prowadzi do zahamowania podziałów komórkowych, a co za tym idzie włos przestaje rosnąć. Dochodzi do utraty zdolności namnażania komórek włosa.

Mieszek włosowy do cienki kanał, zagłębienie w skórze z którego wyrasta włos. Do mieszka uchodzi przewód gruczołu odpowiedzialnego za produkcję łoju oraz bezpośrednio z nim związany jest mięsień przywłosowy. Mięsień ten to element regulacji układu termoregulacji skóry, unosi włos (kurczy się) w sytuacji kiedy jest zimno, a skóra, organizm bronią się przed utratą ciepła. Mieszki włosowe występują w skupiskach – po kilka w bezpośredniej bliskości.

Na ludzkiej głowie znajduje się około 100-150 tysięcy włosów, i nawet aż 10% tej wartości może naraz znajdować się w fazie spoczynku. Przeciętna ilość włosów, jakie w ciągu jednego dnia mogą nam wypaść to ok 50 do około 100 i taka ilość jest normą. Natomiast jeśli zauważasz bardzo duże ilości włosów codziennie np. w spływie brodzika – może to oznaczać nadmierne wypadanie włosów.

Mieszek włosowy do cienki kanał, zagłębienie w skórze z którego wyrasta włos – odbywa on około 20, a nawet 30 cykli wzrostu włosa. Warto też wiedzieć, że długość cyklu włosa trwa przeciętnie od 2ch do nawet 6ciu lat. Cykle wzrostu włosa nie są ze sobą zsynchronizowane, dzięki czemu nie tracimy na raz wszystkich włosów, w przeciwieństwie np. do psów, u których występuje proces linienia, czyli zsynchronizowanej utraty pewnego rodzaju owłosienia, co zazwyczaj pojawia się wczesną wiosną, kiedy psy tracą „zimową sierść”. U człowieka włos rośnie kilka lat po czym przechodzi do fazy spoczynku i wypada, a w jego miejsce wyrasta kolejny włos.

W cyklu włosowym można wyróżnić trzy następujące po sobie fazy:

Anagen – faza wzrostu, w przypadku włosów na głowie trwa średnio 3-4 lata, ale może trwać też 2 a nawet 8 lat. W przypadku włosów na twarzy – brwi, rzęsy – trwa 1-2 miesiące. Faza ta u Kobiet zdecydowanie częściej jest dłuższa niż w przypadku włosów u mężczyzn. Podczas tej fazy dochodzi do licznych podziałów komórkowych komórek włosa, które zaczynają otaczać brodawkę. Następnie powstaje opuszka włosa. W tej fazie melanocyty rozpoczynają produkcję melaniny, a włos nabiera barwy. W wyniku licznych podziałów włos się wydłuża i ostatecznie wychodzi poza obszar skóry i zaczyna być przez nas widoczny. Tworzy się potocznie nazywany „baby hair”. U zdrowiej osoby w tej fazie powinno być jednocześnie nawet 85%.

Katagen  – to faza krótka, przejściowa, trwa maksymalnie 2 tygodnie. W tej fazie dochodzi do zmniejszenia brodawki, a opuszka włosa ulega keratynizacji, a melanocyty zaprzestają produkcji melaniny. W tej fazie jest zazwyczaj maksymalnie 1% włosów.

Telogen – Faza spoczynku włosa. Na tym etapie brodawka całkowicie się oddziela, a włos nie jest aktywny pod kątem metabolicznym i nie jest wrażliwy na czynniki. Mieszek włosowy wypycha włos i pozostaje nieaktywny, aż do momentu kiedy włos wypadnie, i otrzyma sygnał o rozpoczęciu wzrostu kolejnego włosa – który jest w fazie anagenu, czyli intensywnego wzrostu. Ta faz trwa kilka miesięcy, nawet do 4rech. W tej fazie może być nawet 20% włosów.

Na cykl wzrostu włosów może wpływać wiele czynników, i jest on przez organizm stale kontrolowany. Może dojść do jego zaburzenia na etapie każdej fazy cyklu włosa.

Mamy nadzieję, że nasz post nieco rozjaśnił – jak włos wygląda, z czego się składa i jakie są jego fazy wzrostu, dlaczego w ciągu dnia kilka włosów nam wypadnie i że to całkowicie normalne zjawisko  🙂

Jeśli macie jakiekolwiek pytania – zostawcie je w komentarzu tutaj lub w social mediach, zawsze możecie się z nami kontaktować także mailowo: office@shydeer.pl

Wasz Zespół Jelonkowy <3

0 COMMENTS